Cem okuldan eve çok heyecanlı gelmişti. İspanyolca dersindeki sunumda bir yapıdan çok etkilenmiş ve annesine koşmuştu.
Burcu: Cem bu ne heyecan?
Cem: Sana bir sürü sorum var anne!
Burcu: Öyle mi? Hangi konuda?
Cem: Senin mimar olduğunu bilen tüm sınıf bütün sorularını bana yazdırdı. Ben de hepsini sana getirdim.
Burcu: Tamam, sor bakalım.
Cem: İspanyolca dersinde öğretmenimiz Barselona’yı anlatırken Batllo Apartmanı’nın resmini gösterdi. Gözlerimize inanamadık.
Burcu: Casa Batllo yani.
Cem: Ne? Kasa mı?
Burcu: Hayır hayır, Batllo Apartmanı’nın İspanyolca adı Casa Batllo. Ben de sizin gibi ilk gördüğümde şaşkınlık içinde kalmıştım. Bizim çevremizde gördüğümüz apartmanlardan çok farklı öyle değil mi? İstersen bilgisayardan resimlerine bakarak anlatabilirim.
Cem: Yuppi, harikasın anne!
Burcu: İlk sorunuzu alalım Cem Bey?
Cem: Batllo Apartmanı sanki masallar diyarından çıkıp gelmiş gibi. Bu nasıl olabiliyor?
Burcu: Cemciğim, bu evin mimarı dünyaca ünlü Antoni Gaudi. Çılgın mimar olarak da bilinen Gaudi, yapılarını tasarlarken hep doğadan ilham almış. Bir masaldan çıkmışçasına duran Batllo Apartmanı da herkesi kendine hayran bırakan dünyaca ünlü simge yapılardan biri. Mimarların elinde sihirli değnekleri olmaz ama hayal güçlerini sınırsız kullanara fantastik yapılar tasarlayabilirler.
Cem: Peki ne zaman yapılmış?
Burcu: Yapı, 1877 yılında inşa edilmiş. 1905 yılında Josep Batllo binayı satın alarak Gaudi’den yeniden tasarlamasını istemiş. Evin sahibi, mimarı o kadar serbest bırakmış ki, isterse yıkıp yerine yeni bir bina bile inşa etmesine izin vermiş. Bu sonsuz özgürlük duygusu
da Gaudi’nin tasarımını olumlu yönde etkilemiş ve kendisi yapıyı yıkmadan, önceki haline hiç
benzemeyen sihirli bir yapı görüntüsüne dönüştürmüş.
Cem: Sence de ön cephesi çok ilginç değil mi?
Burcu: İlginç olmaz mı? Dışardan bakıldığında insanı fantastik bir dünyanın içine alan renkli ejderha sırtı formundaki çatısı ve kemiklerden oluşan balkonlarıyla tabii ki de öyle! Zaten binaya Kemikler Evi de deniliyor. Binanın ön cephesi mavi, yeşil, turuncu ve mor, kırık mozaik seramiklerle kaplanmış. Dikkatli bakarsan dalgalanan bir havuz görüyormuş gibi hissedeceksin. Bana en ilginç gelenlerden biri de sütunların kafataslarından esinlenerek tasarlanması.
Cem: Anne şuna bak! Çatıdaki kulenin tepesi de sanki dondurma kreması gibi.
Burcu: Evet, mimar bütün bu tasarımları yaparken çok cesur davranmış. O yüzden de Gaudi’nin peri masallarından çıkıp gelmiş gibi tasarladığı bu yapı sadece bir apartman olmaktan çıkıp bir sanat eserine dönüşmüş.
Cem: Evin içi nasıldır acaba?
Burcu: Gel bak, resimlerden de anlayacağın gibi Gaudi’nin hayal gücü, giriş holü ve ışıklar avlusunda denizaltı dünyasının renklerinden ve dokusundan ilham almış. Duvarlarda mavinin
farklı tonlarının kullanımıyla üç boyut etkisi yaratan seramikler bunun en açık kanıtı. Gaudi sanki bu mekânları tasarlarken masallardaki perilerin uçarcasına odadan odaya süzülüşünü düşünmüş ve o düşünceyle kafasındakileri kâğıda dökmüş. Eğrisel yüzeylerden oluşan duvarlar hiç kesilmeden akışkan bir biçimde devam ediyor. Tavanlarda ise yine köpük kremayı andıran bir form kullanmış. Mantar şeklindeki şömine bölümü Batllo Apartmanı’nda özellikle görülmesi gereken alanlardan biri.
Cem: Okuduğumuz resimli kitaplarla, filmlerde gördüğümüz odalara benziyor. Çocuk müzelerindeki minik maket evler var ya onlar gibi.
Burcu: Sen şimdi bir de çatı bölümünü gör. Bakalım onlara ne yorum yapacaksın? Gaudi çatı katını tasarlarken bir hayvanın göğüs kafesinden esinlenmiş ve altmış tane kemiğe benzer kemer tasarlamış. İnanılmaz değil mi?
Cem: Sanki bir balinanın karın boşluğunda dolaşıyormuşsun gibi!
Burcu: Harika bir benzetme Cem, evet öyle. Ve son olarak Gaudi’nin meşhur bacalarıyla
tanıştırayım seni. Tasarladığı evlerin çoğunda rengârenk seramiklerle süslü bu gördüğün
kıvrımlı bacalar bulunuyor.
Cem: Sanki şeker çubukları! Anne Gaudi hayatta olsaydı bir sürü çocuk onunla tanışmak
isterdi herhalde. Bu binalarla ne anlatmak istedi bilmek isterdim.
Burcu: Belki de bu evi gezen herkesin kafasında farklı bir masal oluşturup kendi kahramanlarını yaratmalarını istemiştir, ne dersin?
Cem: Barselona’ya gitsek bu evin içine girebilir miyiz?
Burcu: Elbette! Senin gibi birçok kişi yapıyı merak edip gezmek istemiş. Batllo ailesi de 1995 yılında bu binayı turistik ziyaretlere ve çeşitli etkinliklere açmış. Bu nedenle apartman, uzun yıllar korunması hedeflenerek 2005 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne girmiş.
Cem: Anne şu resme bak! Bina hareket ediyor sanki.
Burcu: Videosu da var, izleyelim. Gerçekten bina canlanmış gibi. Batllo Apartmanı o kadar
özel bir yapı ki gelişen teknolojiyle birlikte her geçen gün değeri artıyor ve üzerine dijital sanat projeleri üretiliyor.
Cem: Çok eğlenceli. Casa Batllo’dan renkli ışıklar akıyor.
Burcu: Refik Anadol adını hiç duydun mu? Kendisi, yapıtlarıyla izleyicilere görsel
deneyimler sunan, dijital sanatın ünlü isimlerinden. Dünyanın birçok yerinde hayranlık
uyandıracak tasarımlar sergiliyor. Onlardan bir tanesi de Batllo Apartmanı. Bu yapının ön
cephesini dijital ortamda yeniden tasarlayarak bir ışık gösterisi ortaya koymuş. NFT olarak
adlandırılan bu esere de “Casa Batllo: Yaşayan Mimari” adını vermiş. Apartman NFT
biçimde yeniden yorumlanan ilk UNESCO Dünya Mirası bina.
Sonuç olarak Cemciğim, Batllo Apartmanı sadece bir apartman değil bizleri tarih boyunca
yolculuğa çıkaran ve aynı zamanda günümüz teknolojisiyle küçük büyük herkesi bir peri
masalının kahramanı gibi hissettiren, sanat eseri niteliğinde simgesel bir yapı.
Cem: Ole Gaudi, Ole Casa Batllo!
Burcu: Pardon anlayamadım?
Cem: Mimar Hanım tüm anlattıklarınız için size teşekkürler. Hadi bu bilgi de benden olsun.
“Ole” İspanyolca da “yaşasın” demek. Şimdi ben arkadaşlarımın yanına gidiyorum, başka
sorularımda görüşürüz!
Burcu: Ole Cem, Ole sorular!
ETKİNLİKLER
Konu: Hikâye Cem ve annesinin tarihi Batllo Apartmanı hakkında sohbetini anlatmaktadır.
Tema: Tarihi yapı
Anahtar Kelimeler: Mimar Antoni Gaudi, Batllo Apartmanı, tarihi yapı, masalsı yapı, hayal
gücü, ilham almak, doğadan esinlenmek.
Kıpır Kıpır Düşünceler
● Çocuklar sizce Cem neyi merak ediyor olabilir?
● Tarihi yapı ne demektir?
● Gaudi sizce cesur biri mi?
● Gaudi’ye yapısıyla ilgili bir soru sorma şansınız olsaydı ne sormak isterdiniz?
● Bu yapıyla ilgili en çok neyi sevdiniz veya sevmediniz? Neden?
● Dijital sanat deyince aklınıza neler geliyor?
Kıpırdatan Etkinlikler
● Resim Etkinliği: Çocuklar doğadan ilham alarak hayalinizdeki evi tasarlamak ister
misiniz? O halde renkli kalemlerinizi ve A4 kağıdınızı hazırlayınız. Bir sayfaya
özgürce tasarımınızı çizip isim vermeyi unutmayınız. Çalışmanın sonunda sınıfınızda
eserlerinizi sergileyebilirsiniz.
● Masal Etkinliği: Hayal gücümüzü kullanarak Batllo Apartmanı’nda geçen harika bir
masal yazmaya ne dersiniz? Tüm güç kalemlerinizde. Konusu, karakterler, olaylar
hepsi sizin sonsuz hayal gücünüzle buluşmayı bekliyor.
● Araştırma Etkinliği: Doğadan ilham alınarak tasarlanmış başka yapılar var mı? İkili,
üçlü gruplar halinde araştırınız. Ders sonunda arkadaşlarınıza anlatınız.
● Gezi Etkinliği: Hiç şu anda müze olan tarihi bir yapıyı ziyaret ettiniz mi? O zaman bir
büyüğünüzle birlikte ilk tatil gününde gitmeye ne dersiniz?
Etkinliği Hazırlayan: Burcu Şengün Erturgut