top of page
Ara

OBRUK CANAVARI KONYA’YI YUTMAYA HAZIRLANIYOR MU?

Yazarın fotoğrafı: Elif BülbülElif Bülbül

Güncelleme tarihi: 3 gün önce

Bu yazımızda Konya ilimizin bir mahallesinde yaşanan büyük bir tehlikeyi anlatmak istedik. Çünkü çiftçilerin ekim yaptığı yerler her yıl bir canavar yüzünden hızla küçülmekte. Tarlalarda durup dururken meydana gelen büyük çukurlardan bahsediyoruz. Öyle böyle değil, derinliği 100 metreden başlayan, her yıl sayısı otuza ulaşan yeni obruklardan.

Obruk, yeraltında kireçtaşı gibi eriyebilen kayaların zamanla boşluklar meydana getirmesiyle başlar. İçi kireçtaşıyla dolu bir silindir hayal edin. Yeraltı suyu silindirin içinden sürekli geçiyor olsun. Upuzun bir zaman diliminde bu kireçtaşı eriyerek suya karışsın. Silindirin içi boşaldı ama tavanı halen duruyor. Tavan dediğimiz ise Konya’da bir tarlanın tabanı olsun. Üstündeki yük ve altındaki boşluk sebebiyle ne olur? Çöker elbette. Obruklar böyle meydana gelirler.




Kızören Obruğu Çapı 128 metre, Derinliği 171 metre Su Seviyesi 145 metre
Kızören Obruğu Çapı 128 metre, Derinliği 171 metre Su Seviyesi 145 metre

Coğrafyacı Prof. Dr. Sırrı Erinç’in 1958-60 yıllarındaki saha çalışmalarının ardından hazırladığı kitabında* Konya Ovası “Obruk Platosu” olarak işaretlenmiş. Sırrı Erinç hakkında kısa bir bilgi vermek isteriz. Kendisi yer bilimlerine olan merakıyla aldığı eğitimi birleştirerek ülkemizin coğrafik incelemelerini yapan çok önemli bir bilim insanımızdır. Yazdığı makaleler ve yaptığı araştırmalar yurt içinde ve yurt dışında okunmuş, çeşitli ödüller almıştır.

Konya’da tarım “Obruk Platosu” nda yapılmaktadır. Tarlalarda her geçen gün yeni obrukların oluştuğu yerin adı ise “Obruklar Mahallesi” dir.

Eskiden yılda bir iki defa oluşurken neden bu sayı otuza çıkmış olabilir? Bu soru için iki görüş bulunmaktadır. Birincisi, bu platonun yeraltı suyuyla eriyebilen kireç taşlarıyla döşeli olmasıdır. Toprağın altı adeta delikli peynir biçimindedir. Her geçen zaman bu delikler büyümektedir. Bir gün tamamıyla erimesi beklenmektedir. O nedenle obruklar her sene katlanarak artabilir.

İkincisi de mısır, şeker pancarı gibi fazla su isteyen ürünler yüzünden yeraltı sularının tüketilmesi, suyun eksildiği boşlukların çökerek obruk oluşturmasıdır. Az su isteyen ürünler ekilse ya da damlatmalı sulama sistemleri kullanılabilse obruk oluşum hızı düşürülebilir.


Kaynak: KTÜ, Obruk Uygulama, Araştırma Merkezi
Kaynak: KTÜ, Obruk Uygulama, Araştırma Merkezi

Obruklar Eskişehir, Denizli, Kastamonu, Mersin ve Çankırı illerimizde de bulunmaktadır. Bu oluşum ile ilgili çeşitli videolu anlatımları bulabilir ve daha fazlasını öğrenmek için araştırma yapabilirsiniz.

*Prof.Dr. Sırrı Erinç’in “Jeomorfoloji 2” başlıklı ders kitabından bahsedilmektedir.

Bilgi Kaynakları:

Vikipedi

TEKE TEK Bilim (Celal Şengör-Fatih Altaylı söyleşisi)

13 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


İletişim
  • Instagram
  • Facebook

Gönderdiğiniz için teşekkür ederiz!

YAYIMCI: YAKIN KİTABEVİ İMTİYAZ SAHİBİ: LEVENT SALICI © 2021 KIPIRTI ÇOCUK DERGİSİ HER HAKKI SAKLIDIR. KAYNAK BELİRTİLMEK KOŞULUYLA YAZILARDAN ALINTI YAPILABİLİR. DERGİDE YAYIMLANAN TÜM ESERLERİN SORUMLULUĞU YAZARLARINA AİTTİR.

​SSS.-SİTE İÇİNDE ARADIĞIM METNİ NASIL BULABİLİRİM?

CONTROL+F TUŞLARINI AYNI ANDA TIKLAYIN. EKRANA GELEN BOŞ KUTUCUĞA ANAHTAR KELİMELERİ YAZIN. ÖRN. YAZAR İSMİ, BÖLÜM ADI, BAŞLIK VB. SONRA ENTER TUŞUNA BASIN. İLGİLİ KELİMELERİN OLDUĞU METİNLER RENKLENDİRİLMİŞ OLARAK EKRANINIZA GELECEKTİR.

bottom of page