İçinde olduğumuz şu kış günlerinde uyanmak ne kadar da zor değil mi? Üstelik hava bu kadar geç aydınlanıyor ve bu kadar erkenden kararıyorken. Uyku, vücudun ve beynin dinlenmesi, enerji toplaması için gereklidir. Yalnız insanların değil doğadaki tüm canlıların uykuya ihtiyacı vardır.
Biz, her gün gece olunca uyuruz ve sabah dinlenmiş olarak uyanırız. Bazı hayvanlarsa gün boyunca uyuyup gece harekete geçerler. Örneğin benim kedim Maya gün içinde o kadar çok uyur ki bazen sadece uyumak için yaşadığını düşünürüm. Geçenlerde onun gün ortasında yaptığı şekerlemelerden birini izlerken aklıma bir soru düştü. “Hayvanlar nasıl ve ne kadar uyurlar?” Bakın neler buldum:
Bazı Hayvanların Uyku Alışkanlıkları
Kediler günün büyük bir kısmını uyuyarak geçirirlermiş. Bu, gün içinde ortalama 12 ya da 16 saat uyurlar demek. (Benim Maya'm normal bir kediymiş.) Yani kediler şekerleme yapıyorlar. Şekerleme ne demek mi? Oturduğu yerde hafif ve kısa süreli uyuma şekli. Bu uykuya kedi uykusu da deniyor. Köpekler de tıpkı kediler gibi çok uyurlarmış ama tek bir fark var aralarında. Köpekler insanlar gibi geceleri uyurlarmış. Bazen sokakta gündüz uyuyanlara da rastlıyorum. Rüya gördüklerinden bile eminim çünkü bazıları oldukları yerde, gözleri kapalıyken koşarmış gibi hareket ediyor.
Geceleri dolaşan bir hayvan sorsam ilk aklınıza gelen hangisi olurdu? Evet. Doğru benim de aklıma ilk yarasa gelirdi. Karanlıkta yaşayan gececi hayvanlardır yarasalar. Gündüzleri başlarını tavana yapıştırıp uzun süre hareketsiz uyku çekerler. Bazıları günde 18 saat kadar uyuyabilirlermiş. Hava kararıp karınları acıkınca yemek aramak için gece uçuşuna başlarmış.
Gececi ve Gündüzcü Hayvanlar
Belki de hayvanları gececi ve gündüzcü hayvanlar olarak sınıflandırmak doğru olur. Gececi hayvanlara yukarıda bahsettiğim yarasayı, yılan gibi sürüngenleri, tavşanları ve bazı kuş türlerini örnek olarak alabiliriz. Gündüzcü hayvanlara ise yine yukarıda bahsettiğim köpekleri, atları, inekleri, kazları ve tavukları örnek olarak verebiliriz. Elbette bu liste uzayıp gider. Siz de aklınıza gelen gececi ve gündüzcü hayvanları aşağıya yoruma yazar mısınız?
Devam edelim mi?
Uykuya doyamayanlar ve hareket halindeyken bile uyuyanlar da var. Doğadaki hayvanlar arasında gün içinde en uzun süre uyuyanlardan biri sevimli görüntüsüyle bildiğimiz Koalalar’dır. Her gün yaklaşık 18-22 saat uyurlarmış. Bunun nedeni, koalaların besin kaynağı olan okaliptüs yapraklarının çok düşük enerjiye sahip olmasıymış. Enerjilerini toplamak için olsa gerek daha çok dinlenmeye ihtiyaç duyarlarmış.
Albatrosları hiç duydunuz mu? Atlantik Okyanusu’nda yaşarlar. Kanatlarını açtıklarında uzunlukları üç metreyi bulur. Martıya benzerler ama onlardan çok daha büyük güçlü olan bu deniz kuşları göçleri sırasında bir gözlerini kapatarak uyuyabilirlermiş. Dinlenmek için onlara birkaç saniye yetermiş.
Balinalar ve yunuslar da biraz Albatroslara benziyorlar. Bu deniz canlıları da beyinlerinin yarısını uyanık tutarken diğer yarısını dinlendirebiliyorlarmış. Bu şekilde yüzmeye ve nefes almaya devam ederken diğer taraftan dinlendirici bir uyku çekebiliyorlarmış.
Gün içinde ne kadar uyuyorsunuz?
Çocuklar uyku sırasında büyürler. Yaşları ne kadar küçükse uyku sırasında büyümesi o kadar hızlı olur. Düzenli uyuduklarında büyüme hızları da artar. Ayrıca beyinleri dinlendiği için hafızaları çok daha güçlü olur. Sadece bu kadar da değil. Dinlendikleri için vücutlarını koruyan bağışıklık sistemleri çok daha iyi çalışır. Böylece daha az hasta olurlar.
Ben uykuyu seven bir yetişkin olarak vücudumu her gün yeniden çalıştırabilmek için her akşam güzel bir uyku çekerim. Uykuseverlere selam olsun.
EMEĞİNE SAĞLIK DİLEKCİĞİM...
Gönül